દેવદાર

લેટિન નામ: Cedrus deodara (Roxb. ex Lamb.) G. Don (Pinaceae), C. libani Barrel, Pinus deodara Roxb.
સંસ્કૃત/ભારતીય નામ: દેવદારુ, મસ્તદારુ, દેદ્વાર, દિયોદર

સામાન્ય માહિતી:

દિયોદરનું વૃક્ષ હિમાલયમાં પુષ્કળ પ્રમાણમાં ઉગે છે. તેનું સંસ્કૃત નામ, દેવદારુ, જેનો અર્થ થાય છે ‘દેવોનું લાકડું’. અંદરના લાકડામાંથી આવશ્યક તેલ મળે છે જેના ઘણા ઉપયોગો છે. તેલમાં બળતરા વિરોધી ગુણ હોય છે અને તે સાંધાના દુખાવાને દૂર કરવામાં ફાયદાકારક છે. ભારતીય ઔષધીય છોડ મુજબ-સી.પી. દ્વારા એક સચિત્ર શબ્દકોશ. ખારે, છાલનો જલીય અર્ક શરીરમાં સામાન્ય રક્ત ખાંડના સ્તરને ટેકો આપે છે.
રોગનિવારક ઘટકો:

દિયોદર તેલમાં બે મુખ્ય સેસ્ક્વીટરપેનોઇડ્સ a – અને ß- હિમાચલેનિસ હોય છે. ડીઓડાર્ડિઓન (1) અને ડીઓડાર્ડિઓન (2) પણ આવશ્યક તેલમાંથી અલગ છે. તેલ ઇનવિટ્રો એન્ટીબેક્ટેરિયલ, એન્ટિફંગલ અને બળતરા વિરોધી પ્રવૃત્તિ દર્શાવે છે.

મુખ્ય રોગનિવારક ફાયદા:

દિયોદર તેલમાં બળતરા વિરોધી ગુણધર્મો છે, જે સંધિવા અને સંધિવાને કારણે સાંધાના દુખાવામાં રાહત આપે છે.
તેલ આંતરડામાંથી ઝેર દૂર કરે છે અને પાચન કાર્યમાં સુધારો કરે છે.
ખરજવું અને સૉરાયિસસ જેવા ચામડીના વિકારોની સારવાર માટે તેલનો ઉપયોગ થાય છે.